خداوند قبل از آفرینش مخلوقات چه مى‌کرد؟
پاسخ:
مخلوقات الهى، منحصر در عالم ماده و طبیعت نیستند، بلکه بسیارى از مخلوقات الهى، خارج از عالم طبیعت و ماده هستند، حال مى‌توان گفت:عالم هستى همیشه بوده و زمانى را نمى‌توان تصور کرد که خدا وجود داشته، اما عالَم وجود نداشته باشد. این تصور که خداوند پیش از آفرینش جهان به چه کارى مشغول بوده، بى اساس است، زیرا فضل و فیض خداوند دائمى است و در هر زمانى مخلوق داشته است. اساساً افعال خداوند در گستره زمان و مکان قرار نمى‌گیرد که بگوییم در یک زمان مخلوق داشتند و در زمانى دیگر نداشته است.طبق آموزه‌هاى دینى خداوند ازلى است، یعنى از ابتدا وجود داشته و چون فیض و بخشش الهى نیز ازلى است، مخلوقش هم ازلى خواهد بود. نمى‌توان زمانى را تصور کرد که خداوند بیکار بوده و هیچ کارى انجام نمى‌داده، بلکه همیشه در حال آفرینش موجودات بوده است. در برخى از روایات آمده است «فکر نکنید خداوند فقط همین یک جهان را آفریده است، به خدا قسم! خدا هزار هزار (= یک ملیون) عالم و هزار هزار (= یک میلیون) آدم آفریده است و تو در آخر آن جهان‌ها و آن آدمیان مى‌باشى».(1)
