راههاى توبه واثر توبه
در آیات قرآن و روایات براى آمرزش و جبران گناهان، دستورات و رهنمودهایى رسیده که ما چند نمونه از آنها را بیان مىکنیم:
1- صدقات و کمکهاى پنهانى.قرآن مىفرماید: «ان تُبدُوا الصَّدَقاتِ فَنعِمّا هِىَ وان تُخْفوها وتُؤتُوهَا الفُقراءَ فهوَ خَیرٌ لکم و یُکفّرُ عنکم من سیّئاتِکم
2-هجرت و جهاد.در قرآن مىخوانیم: «فَالّذین هاجَروا واخرِجوا مِن دیارِهم واوذوا فى سَبیلى و قاتَلُوا وقُتِلوا لُاکفّرنّ عنهم سیّئاتِهم
3- دورى از گناهان کبیره.قرآن مىفرماید: «ان تَجتَنِبوا کَبائِرَ ما تُنهَونَ عَنه نُکَفّر عَنکُم سَیّئاتِکم.گناهان کبیره به آن گناهانى گفته مىشود که یا در قرآن وعده عذاب بدان داده شده باشد و یا روایات، یا عقل ویا مؤمنین آن را گناه بزرگ بشمارند، گرچه نام مخصوصى از آن در قرآن نباشد. نظیر فاش کردن اسرار مسلمانان و جاسوسى براى کفّار که هم به حکم عقل و هم در دیدگاه جامعه اسلامى گناهى بس بزرگ است، بر فرض که آیه و حدیثى نباشد
انجام کارهاى نیک.در قرآن مىخوانیم: «انّ الحَسَناتِ یُذهِبنَ السّیّئاتِ»4-
امام صادق : من قضی لاخیه المومن حاجة قضی الله له یوم القیامة ماة الف حاجة کافی ج2ص192
امام رضا : ان البکاء علی الحسین تهدم الذنوب الکبار
وام و قرض دادن.قرآن مىفرماید: «انْ تُقرِضُوا اللّه قَرضاً حَسَناً یُضاعِفْه لکم و یَغْفِرْلکم».5-
تقوى.در قرآن مىخوانیم: «انْ تَتَّقوا اللّهَ یَجعَلْ لَکم فُرقاناً و یُکَفّر عَنکم سَیّئاتِکم و یَغفِر لَکم»6-
7- دعاى دیگران{وحی خدا به موسی که با زبانی که گناه من را نکرده ای مرا دعا کن}{امام صادق :دعا برای دیگران چند برابر برای خود مستجاب میشود}
اثر توبه تنها آمرزش گناهان نیست، زیرا در قرآن و روایات آثار دیگرى را هم مىبینیم از جمله:
الف: زندگى شیرین و نیکو مىشود. «تُوبوا الیه یُمتّعکُم مَتاعاً حَسَناً»
ب: علاوه بر بخشش گناهان، همان لغزشها به حسنات تبدیل مىشود. «الّا مَن تابَ و آمَنَ و عَمِل صالِحاً فَاولئِک یُبَدّلُ اللّهُ سَیّئاتِهم حَسَناتٍ»
ج: سبب نزول رحمت و موجب قدرت وتوانمندى بیشترى مىشود. «ثمّ تُوبُوا الیه یُرسِل السّماءَ عَلیکُم مِدراراً و یَزِدکُم قُوّةً الى قُوّتِکم»
د: رزق و امدادهاى غیبى را در پى دارد. «استَغفروا ربّکم انّه کانَ غَفّاراً یُرسِلِ السّماء علیکم مِداراً و یُمدِدکُم باموالٍ و بَنینَ و یَجعَل لَکم جَنّاتٍ و یَجعَل لَکُم انهاراً»
6- همان گونه که توبه واقعى این همه آثار خیر را بدنبال دارد، اگر کسى به ظاهر توبه کند، ولى همچنان بر اعمال خلاف خود باقى بماند، گویا خدا را مسخره کرده است.امام باقر علیه السلام فرمود: «المُقیمُ علىَ الذّنبِ و هو یَستَغفِرُ منه کالمستَهزِء»
