ناقص الخلقه و عدل

آیا این که بعضی ها ناقص متولد می شوند بعضی سالم یا بعضی به جهنم‏می‏روندو بعضی به بهشت با عدل الهی منافات ندارد ؟

پاسخ:

تفاوت در کیفیت خلقت انسان‏ها نتیجه ولازمه حتمی نظام‏مندی و قانونمندی جهان هستی است؛ یعنی:

1. نظام خلقت نظام علت و معلول است و هیچ معلولی بدون علت به وجود نمی‏آید وتخلف هیچ معلولی از علت تامه‏اش ممکن نیست (اصل ضرورت علی).

2. رابطه علت و معلول دارای مکانیسم و ارگانیسم معین است و چنان نیست که از هر علتی، هر معلولی قابل ایجاد باشد. به تعبیر دیگر هر علت معینی، معلول معینی دارد؛  (اصل سنخیت علت و معلول).

 اگر دو اصل فوق با ژرف‏کاوی دقیق فلسفی مورد بررسی قرار گیرد مشخص خواهد شد که مثلا بینا یا نابینا تولد یافتن یک فرد لازمه‏ئ مجموعه عللی است که در به وجود آوردن وی دست داشته‏اند. در این امور عوامل بسیار متعددی دخیل‏اند؛ حتی کیفیت آمیزش والدین، زمان، مکان، روحیات و حالات روانی، وضعیت جسمی، نوع و مقدار غذاهایی که مصرف کرده‏اند و ... هریک به سهم خود نقشی در کیفیت تکوین جنین ایفا می‏کنند.

دراین جا ممکن است پرسش شود که آیا خداوند نمی‏تواند با تفاوت چشمگیری که همه این عوامل دارند، تاثیر همه را یکسان  سازد؟ پاسخ آن است که چنین چیزی سر از تناقض درمی‏آورد؛ زیرا لازمه آن این است که علت پدیده‏ای باشد و تاثیر نکند و علت بودن و تاثیر نکردن، تناقض آمیز است ویا معلولی بدون علت پدیدآید و لازمه آن این است که کل طرح نظام آفرینش به هم بخورد؛

زیرا دراین صورت پدیدآمدن هر چیز، از هر امر نامربوطی محتمل می‏شود و آن گاه است که از علف خوردن بز باید ابوعلی سینا پدید آید!! ( برای آگاهی بیشتر ر . ک: عدل الهی، شهیدمطهری، بحث راز تفاوت‏ها)

امااین که عدالت خدا در محاسبه اخروی چگونه توجیه می‏شود؟ پاسخش این است که خداوند، اعمال هرکسی را به تناسب نعمت‏هایی که به او عطا نموده (حتی نعمت هدایت سلامتی امکانات مادی و معنوی) محاسبه می‏کند ومیزان مسوئولیت هر کس به تناسب آنها است.در روایت است که: در قیامت برای هرکس سه دیوان گشوده می‏شود: پرونده حسنات، پرونده سیئات و

پرونده نعمات. به تعبیر برخی از اندیشمندان میزان کمال و سعادت هرکس در قیامت نسبت سود به سرمایه است ( سرمایه + سود = X). دقت در این مساله نشان می‏دهد که هیچ کسی به خاطر فقدان و کاستی‏های غیر اختیاری، از سعادت و کمالی محروم نخواهد شد و هیچ کس هم بی‏دلیل و گزافی به مرتبه‏ای از مراتب بالا صعود نخواهد یافت.