آیا طبق قران علم غیب فقط مخصوص خداست؟
سؤال: در آیاتى از قرآن مىخوانیم: جز خدا کسى غیب نمىداند: «و عنده مفاتح الغیب لایعلمها الاهو» « انعام، آیه 59» با وجود این نمونه آیات که علم غیب را در انحصار خداوند دانسته چگونه آن را براى پیامبر و یا امامان ثابت مىکنید؟
پاسخ: علم غیب اساساً براى خداست و اگر پیامبر و امام چیزى مىداند آن را خدا به آنان داده نه آنکه از پیش خود آگاه به غیب باشند. در یک ماجراى سرّى همین که یکى از زنان پیامبر از حضرتش پرسید از کجا فهمیدى؟
پیامبر فرمود: «نبّأنى العلیم الخبیر» « تحریم، آیه 3» خداى دانا و آگاه به من خبر داد.
بنابراین، اولًا: آیات و روایاتى که مىگوید: جز خدا کسى علم غیب را نمىداند، با آیات و روایاتى که مىگوید: پیامبر علم غیب مىداند، قابل جمع است و هر دو صحیح است.
ثانیاً: علم غیب دوگونه است، مطالبى که علم آن مخصوص خداست و احدى را از آن آگاه نمىکند. همان گونه که در دعا مىخوانیم: «و بحقّ علمک الذى استأثرت به نفسک» خدایا! به حقّ آن علمى که تنها در اختیار توست.
امّا یکسرى مطالب با آنکه غیب است، خداوند به اولیاى خود مرحمت مىکند.
ثالثاً: انبیا و اولیا بدون مراجعه به علم الهى نمىدانند ولى چنانچه مراجعه کردند، مىدانند، مثل آنکه من و شما با مراجعه به دفتر تلفن، شماره تلفن فردى را مىدانیم و بدون مراجعه نمىدانیم. روایت داریم براى ائمّه علیهم السلام عمودى از نور است که با مراجعه به آن، مطالبى را مىیابند.
رابعاً: بعضى جاها مىدانند و بعضى جاها نمىدانند. بعضى جاها علم غیب، نقص است و ندانستن بهتر است. مثلًا شبى که على علیه السلام به جاى پیامبر خوابید، اگر مىدانست که هیچ خطرى او را تهدید نمىکند، این عمل چندان ارزشى نداشت.
خامساً: گاهى مىدانند و گاهى نمىدانند. گاهى خداوند چراغ را براى آنها روشن مىکند وآنها مىبینند وگاهى هم چراغ خاموش است و نمىبینند. در حدیث داریم:
«یبسط لنا العلم فنعلم و یقبض عنا فلا نعلم» « کافى، ج 1، ص 256» گاهى پرده کنار زده مىشود، مىبینیم و گاهى پرده گسترده است، نمىبینیم. پس کلید علم غیب دست خداست.
