ناقص الخلقه و عدل
آیا این که بعضی ها ناقص متولد می شوند بعضی سالم یا بعضی به جهنممیروندو بعضی به بهشت با عدل الهی منافات ندارد ؟
پاسخ:
تفاوت در کیفیت خلقت انسانها نتیجه ولازمه حتمی نظاممندی و قانونمندی جهان هستی است؛ یعنی:
1. نظام خلقت نظام علت و معلول است و هیچ معلولی بدون علت به وجود نمیآید وتخلف هیچ معلولی از علت تامهاش ممکن نیست (اصل ضرورت علی).
2. رابطه علت و معلول دارای مکانیسم و ارگانیسم معین است و چنان نیست که از هر علتی، هر معلولی قابل ایجاد باشد. به تعبیر دیگر هر علت معینی، معلول معینی دارد؛ (اصل سنخیت علت و معلول).
اگر دو اصل فوق با ژرفکاوی دقیق فلسفی مورد بررسی قرار گیرد مشخص خواهد شد که مثلا بینا یا نابینا تولد یافتن یک فرد لازمهئ مجموعه عللی است که در به وجود آوردن وی دست داشتهاند. در این امور عوامل بسیار متعددی دخیلاند؛ حتی کیفیت آمیزش والدین، زمان، مکان، روحیات و حالات روانی، وضعیت جسمی، نوع و مقدار غذاهایی که مصرف کردهاند و ... هریک به سهم خود نقشی در کیفیت تکوین جنین ایفا میکنند.
دراین جا ممکن است پرسش شود که آیا خداوند نمیتواند با تفاوت چشمگیری که همه این عوامل دارند، تاثیر همه را یکسان سازد؟ پاسخ آن است که چنین چیزی سر از تناقض درمیآورد؛ زیرا لازمه آن این است که علت پدیدهای باشد و تاثیر نکند و علت بودن و تاثیر نکردن، تناقض آمیز است ویا معلولی بدون علت پدیدآید و لازمه آن این است که کل طرح نظام آفرینش به هم بخورد؛
زیرا دراین صورت پدیدآمدن هر چیز، از هر امر نامربوطی محتمل میشود و آن گاه است که از علف خوردن بز باید ابوعلی سینا پدید آید!! ( برای آگاهی بیشتر ر . ک: عدل الهی، شهیدمطهری، بحث راز تفاوتها)
امااین که عدالت خدا در محاسبه اخروی چگونه توجیه میشود؟ پاسخش این است که خداوند، اعمال هرکسی را به تناسب نعمتهایی که به او عطا نموده (حتی نعمت هدایت سلامتی امکانات مادی و معنوی) محاسبه میکند ومیزان مسوئولیت هر کس به تناسب آنها است.در روایت است که: در قیامت برای هرکس سه دیوان گشوده میشود: پرونده حسنات، پرونده سیئات و
پرونده نعمات. به تعبیر برخی از اندیشمندان میزان کمال و سعادت هرکس در قیامت نسبت سود به سرمایه است ( سرمایه + سود = X). دقت در این مساله نشان میدهد که هیچ کسی به خاطر فقدان و کاستیهای غیر اختیاری، از سعادت و کمالی محروم نخواهد شد و هیچ کس هم بیدلیل و گزافی به مرتبهای از مراتب بالا صعود نخواهد یافت.