نشانه ها و اهمیت تواضع

دستور تواضع به شخص پیامبر صلی الله علیه و آله

با اینکه پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله مبرّای از تکبر و غرور بوده است، با این حال، به جهت اهمیت تواضع، خداوند به او دستور ویژه به تواضع در مقابل مؤمنان می دهد؛ آنجا که می فرماید: «وَ اخْفِضْ جَناحَکَ لِمَنِ اتَّبَعَکَ مِنَ الْمُوءْمِنینَ»؛ «[ای پیامبر!] بال و پر خود را برای مؤمنانی که از تو پیروی می کنند، بگستر [و نسبت به آنها تواضع و مهربانی کن]!»

2. تواضع، نشانه بندگی

«وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذینَ یَمْشُونَ عَلَی الْأَرْضِ هَوْناً وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً»؛ «بندگان [خاص خدای[ رحمان، کسانی هستند که با آرامش [و بی تکبر] بر زمین راه می روند و هنگامی که جاهلان آنها را مخاطب سازند [و سخنان نابخردانه گویند]، به آنها سلام می گویند [و با بی اعتنایی و بزرگواری می گذرند].»

3. حلاوت عبادت

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «مَالِیَ لَا اَرَی عَلَیْکُمْ حَلَاوَةَ الْعِبَادَةِ قَالُوا وَ مَا حَلَاوَةُ الْعِبَادَةِ قَالَ التَّواضُعُ؛ چه شده که شیرینی عبادت را در شما نمی بینم؟ عرض کردند: شیرینی عبادت چیست؟ فرمود: تواضع است.»

4. بزرگ ترین عبادت

علی علیه السلام فرمود: «عَلَیْکَ بِالتَّوَاضُعِ فَإِنَّهُ مِنْ أَعْظَمِ الْعِبَادَةِ؛ بر تو باد به تواضع که برترین عبادت است.»

5. برترین نسب

علی علیه السلام فرمود: «لا حَسَبَ کَالتَّوَاضُع؛ نسبی [در برتری] مانند فروتنی نیست.»

6. نعمتی که بدخواه ندارد

امام حسن عسکری علیه السلام فرمود: «التَّوَاضُعُ نِعْمَةٌ لَا یُحْسَدُ عَلَیْهَا؛ تواضع نعمتی است که سبب حسادت دیگران نمی شود.»

7. مباهات خدا به متواضعان

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «خداوند به پنج دسته [از انسانها] به فرشتگان مباهات می کند: به رزمندگان [راه خدا]، فقرا[یی که دین را به دنیا نمی فروشند]، کسانی که به خاطر خدا تواضع می کنند، ثروتمندانی که بی منت به مستمندان کمک می کنند و کسانی که در خلوت از خوف خدا گریه می کنند.»