هشت ویژگی داشته باش برو بهشت پیش ائمه و اولیاء الله

رسول خدا: «ثَمَانُ خِصَالٍ مَنْ عَمِلَ بِهَا مِنْ أُمِّتِی حَشَرَهُ اللهُ مَعَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدٰاءِ وَ الصّٰالِحِینَ

حکایت ثوبان و پیامبر (ص)

شخصی به نام «ثوبان»خدمت پیغمبر گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم ) آمد، ایشان پیغمبر را خیلی دوست داشت و به آن حضرت ارادت و محبت می ورزید، گفت: یا رسول الله! من شما را خیلی دوست دارم اما موضوعی مرا نگران کرده و فکر مرا به خود مشغول نموده است. پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند: چه موضوعی؟ آن شخص پاسخ داد: شما فرمودید دنیا محدود است. انسان پنجاه سال، شصت سال زندگی می کند. او ادامه داد: یا رسول الله! ما به محضر شما می رسیم و می رویم و اگر دلتنگ شویم دوباره می آییم و شما را می بینیم. چیزی که فکر مرا مشغول کرده این است که اگر قیامت ما را بهشت ببرند و در یک مرتبه ای ببرند که شما را نبینیم – چون بهشت هم «دَرَجَاتٌ مُتَفَاضِلاَتٌ»؛ درجات مختلف دارد، ما که پیغمبر و ائمه بزرگوار را درک نکردیم، اگر در بهشت بدانیم پیغمبر در همین منطقه است اما نمی توانیم او را ببینیم، امام صادق (علیه السلام ) در همین منطقه است اما نمی توانیم او را ببینیم چه باید بکنیم؟ این خیلی مصیبت است – یا رسول الله! فکری که مرا مشغول کرده این است. – همین جا مفسرین نوشته اند که این آیه نازل شد.

قرآن کریم خطاب به پیغمبر (صلی الله علیه وآله وسلم) می فرماید: «وَ مَنْ یُطِعِ اللهَ وَ الرَّسُولَ»؛ هر کس که واقعاً مطیع من و پیغمبر باشد،حرف خدا و پیامبر را گوش بدهد «فَأُوْلَـئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِم».کسی که مطیع خداوند باشد و پیرو او باشد، چهار گروه را در بهشت می بیند و با آنها محشور می شود، اول: «مِنَ النَّبِیِّینَ»؛ انبیاء که رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) از انبیاء است. دوم: «وَ الصِّدِّیقینَ»، روایت داریم که امیرالمؤمنین (علیه السلام ) رأس صدیقین است. سوم: «وَ الشُّهَداءِ»، خود ائمۀ ما از شهدا هستند. شهدایی چون عمار، یاسر و مالک اشتر که شهید شدند. چهارم: «وَالصّٰالِحینَ»؛ یعنی همسایه ها و کسانی که در بهشت با ایشان محشور می شوند. آخر آیه هم خدا می فرماید: «وَحَسُنَ أُولَـئِکَ رَفِیقًا»؛ اینها خوب رفیقانی هستند. با چه کسی بالاتر از اینها می خواهی محشور شوی؟ البته «ذَلِکَ الْفَضْلُ مِنَ اللّهِ»؛ این لطف خداست. حالا شما نماز خواندی، روزه گرفتی بهشت به شما می دهند اما اینکه اجازه می دهند تا همسایۀ این چهار گروه شوی «ذَلِکَ الْفَضْلُ مِنَ اللّهِ»؛ این یک فضل، یک جایزۀ ویژه و یک لطف الهی و یک عنایت خاص است.

اصلاح جامعه با چهار گروه

عزیزان! اولاً آیه نکته ای دارد و آن این است که اگر جامعه بخواهد اصلاح شود، چهار گروه نیاز دارد: انبیا، اینها باید بیایند دین و آیین بیاورند و مردم را به خدا پرستی دعوت کنند. دوم: صدیقین؛ یعنی مبلغان و پیام رسان های صادق، کسانی که قول و عملشان باعث می شود مردم به سخن پیامبر گوش فرا دهند؛ زیرا پیغمبر (صلی الله علیه وآله وسلم) خودش که نمی تواند همه جا برود پیغمبر (صلی الله علیه وآله وسلم)، امیرالمؤمنین (علیه السلام ) را به یمن و معاذ را به جایی دیگر فرستاد. یک حکومت صالح در جامعه چهار رکن نیاز دارد؛ پیغمبر، صدیقین، ممکن است یک گروهی زیر بار حکومت نروند، بجنگند، عناد و لجاجت بورزند سرانجام روزی جنگ می شود لذا یک عده ای باید بروند جانشان را فدا کنند و جزء گروه شهدا می شوند. چهارم آنهایی که باید پشت جبهه باشند تا حکومت تشکیل دهند، سازندگی کرده و مملکت را مدیریت کنند. آنها صالحین می شوند؛ یعنی ساختار یک حکومت در این آیه بیان شده است انبیاء پیام می آورند، صدیقین ابلاغ می کنند، شهدا جان می دهند و صالحان پیاده می کنند.پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) به ثوبان فرمودند: ناراحت نباش برخیز و برو. تو که نگرانی ات این است که نکند قیامت از ما جدا شوی آیه نازل شد و خداوند پاسخت را داد. در واقع شأن نزول برخی آیات یک جریان بود و خداوند در قالب نزول آیه پاسخ می داد مثل این جمله که پیغمبر در جواب ثوبان فرمود: با انبیاء و صدیقین و شهدا و صالحین محشور می شوی.

رسول خدا: «ثَمَانُ خِصَالٍ مَنْ عَمِلَ بِهَا مِنْ أُمِّتِی حَشَرَهُ اللهُ مَعَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدٰاءِ وَ الصّٰالِحِینَ»

«فَقِیلَ وَ مَا هِیَ یَا رَسُولَ اللهِ فَقَالَ مَنْ زَوَّدَ حَاجّاً»

اول: کسی که توشه و راه را برای حاجی فراهم کند. کسانی که می خواهند با انبیاء محشور شوند – حالا من تعمیم دادم – کسی را که می خواهد زیارت برود تجهیز کنند.

دوم: رفع مشکلات و مصائب «وَ أَغَاثَ مَلْهُوفاً»ملهوف به معنای اندوهگین، افسرده، نگران، درددار و غم دار است.

حضرت موسی (علیه السلام ) فرمود: در شب میقات خدا به من فرمود: ای موسی! می دانی فرمانرواهای بهشت چه کسانی هستند؟ «اللَّهُمَّ لا»؛ خدایا نمی دانم. خطاب شد: موسی فرمانرواهای بهشت کسانی اند که مؤمنین را شاد می کنند.

[ لئالی الاخبار، ج3، ص 226؛ پیغمبر (ص) فرمودند: «مَنْ مَشَی فِی إِصْلاَحِ بَیْنِ امْرَأَةٍ وَ زَوْجِهَا أَعْطَاهُ اللهُ أَجْرَ ألْفِ شَهِیدٍ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللهِ حَقّاً، وَکَانَ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ یَخْطُوهَا فِی ذَلِکَ عِبَادَةُ سَنَةٍ قِیَامٍ لَیْلُهَا وَ صِیَامٍ نَهَارُهَا وَمَنْ عَمِلَ فِی فُرْقَةٍ بَیْنَ امْرَأَةٍ وَ زَوْجِهَا کَانَ عَلَیْهِ غَضَبُ اللهِ وَ لَعْنَتُهُ فِی الدُّنْیَا وَ الآخِرَةِ وَ کَانَ حَقّاً عَلَی اللهِ تَعَالَی أَنْ یَرْضَخَهُ بِأَلْفِ صَخْرَةٍ مِنْ نَارٍ وَ مَنْ مَشَی فِی فَسَادِ مَا بَیْنَهُمَا وَ لَمْ یُفَرِّقْ کَانَ فِی سَخَطِ اللهِ وَ لَعْنَتِهِ فِی الدُّنْیَا وَ الآْخِرَةِ وَ حَرَّمَ اللهُ النَّظَرَ إِلَی وَجْهِه».]

سیرۀ امام علی (علیه السلام ) نسبت به مشکلات دیگران

این درس از همان مکتبی گرفته شده که راوی می گوید: سر ظهر در گرمای کوفه دیدم امیرالمؤمنین ( علیه اسلام ) دارد قدم می زند. گفتم: آقا در این ظهر گرما دنبال چه هستید؟ فرمود: شاید یک دردمندی و کسی که مشکلی دارد با من کاری داشته باشد دارم می گردم چنین مراجعه کننده ای را پاسخ بدهم.اتفاقاً همین طور هم شد. زنی که با شوهرش دعوایش شده بود خدمت حضرت رسید. حضرت به دنبالش رفت و به خانه اش وارد شد و شوهرش را نصیحت نمود و دعوای این زن و شوهر را حل کرد.

بالاترین خوبی ها و بدترین شرها

پیغمبر گرامی اسلام : «خَصْلَتانِ لَیْسَ فَوْقَهُمَا مِنَ الْبِرِّ شَیْءُ الإِیمَانُ بِاللهِ وَ النَّفْعُ لِعِبَادِ اللهِوَ خَصْلَتانِ لَیْسَ فَوْقَهُمَا مِنَ الْبِرِّ شَیْءُالشِّرْکُ بِاللهِ وَ الضَّرُّ لِعِبَادِ الله

سوم : سرپرستی یتیم «وَرَبَّی یَتِیماً»

[ أنا و کَافِلُ الیتیمِ کهاتَینِ فی الجنةِ إذَا اتَّقَی اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ – وَ اَشَارَ بِاصبَعَیْهِ السَّبَّابَةِ وَ الوُسطَی _ مستدرک، ج2، ص 474]

چهارم : امر به معروف و نهی از منکر: «هَدَی ضَالَّا»رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) سه مرتبه فرمود: «اللَّهُمَّ ارْحَمْ خُلَفَائِی» «قِیلَ یَا رَسُولَ اللهِ وَ مَنْ خُلَفَاؤُکَ»؛ جانشینان شما چه کسانی هستند؟ فرمود: کسانی که تبلیغ می کنند، کلام مرا می خوانند و مردم را هدایت می کنند.

پنجم : اطعام دادن «أَطْعَمَ جَائِعاً»؛ کسی که گرسنه ای را اطعام کند.

ششم : سیراب کردن : «أَرْوَی عَطْشَاناً»؛ کسی که تشنه ای را سیراب کند.

هفتم : انفاق لباس :  کسی که عریانی را بپوشاند و بی لباسی را لباس برساند.

هشتم: روزه داری که «صَامَ فِی یَوْمٍ حَرٍّ شَدِید»؛ در روز گرم روزه بگیرد.[ مجموعه ورام، ج2، ص 111]

انسان برای دو چیز آفریده شده است

پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمودند: «لِلْإِحْسَانِ وَ الطَّاعَةِ خُلِقْتُم»